Latein-Lektüre aktiv, Aus Mythos und Geschichte
116 Quellen, Steine und Legenden • Picc. hist. Frid. III. praef. „Alt-Wiener Gemütlichkeit“ Enea Silvio Piccolomini, der spätere Papst Pius II., kam Mitte des 15. Jahrhunderts als Sekretär des Habsburgers Friedrich III. nach Wien. In der Folge beschrieb er nicht nur die Stadt und ihre Lage, sondern auch ihre Einwohner 1 : Incredibile videri potest, quot 2 per dies singulos in civitatem victualia 3 ingeruntur 4 , ovorum 5 atque cancrorum 6 multae quadrigae adveniunt; pistus 7 panis, carnes, pisces, volatilia 8 sine numero afferuntur 9 . Ubi advesperascit 10 , nihil venale ex his invenies. Vindemia 11 hic ad quadraginta dies protenditur 12 , nullo 13 non die trecenti curr ù s onusti 14 vino bis terque inferuntur, ducentos 15 et mille equos in dies ad opus vindemiarum 11 exercent. Et villis praeterea ad 16 festum usque Martini libertas omnibus est vinum in urbem redigere 17 . Incredibile dictu 18 est, quanta vis inducatur 19 vini, quod vel Viennae bibitur 20 vel ad extraneos 21 per Danubium 22 contra cursum aquae magno labore mittitur. Ex vino, quod Viennae venditur 23 minutim 24 , decimus denarius 25 principi cedit. Ea res auri duodecim 26 milia quotannis ad cameram 27 defert, in reliquum 28 parum oneris 29 civibus inest 30 . 1 Der Text stammt aus Enea Silvio Piccolomini , Historia Friderici III . praef . 2 quot ( indekl .): wie viele 3 victualia , victualium n . Pl .: Lebensmittel 4 ingero 3 : einführen; ingeruntur : Ind . statt Konj . in indir . Frage 5 ovum , -i n .: Ei 6 cancer , cancri m .: Krebs 7 pistus , -a, -um: fein gebacken 8 volatilia , volatilium n. Pl .: Geflügel 9 affero , -ferre, attuli, allatum: herbeibringen 10 advesperasco 3 : Abend werden 11 vindemia , -ae f .: Weinlese 12 protendo 3: ausdehnen 13 nullo non die = omni die 14 onustus , -a, -um: beladen 15 ducenti , -ae, -a: 200; exercent : 3 . Pers . Pl . = man 16 ad festum usque Martini = usque ad fes- tum Martini : bis zum Martinsfest ( 11 . November ); villis … omnibus ( Dat . poss .) libertas est + Inf . 17 redigo 3 : liefern 18 dictu ( Supinum auf - u ): zu sagen 19 induco 3 : einführen 20 bibo 3 : trinken 21 ad extraneos : ins Ausland 22 Danubius , -i m .: Donau 23 vendo 3 : verkaufen 24 minutim ( Adv .): im Einzelhandel 25 denarius , -i m .: Silbermünze (Taler) 26 auri duodecim milia : 12.000 Gulden 27 camera , -ae f .: Kasse 28 in reliquum : ansonsten 29 onus , oneris n .: Belastung 30 insum , -esse + Dat .: auferlegt sein (Fortsetzung auf Seite 118) 5 10 Nur zu Prüfzwecken – Eigentum des Verlags öbv
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy ODE3MDE=